Project: Rode Buurt Zaanstad
Het project behelst een integrale vernieuwing van een buurt met de typische kenmerken van een tuindorp. Gemeente Zaanstad en Woningcorporatie Parteon werken samen bij de verduurzaming van bestaande woningen, vervangende nieuwbouw en een klimaat-adaptieve herinrichting van de openbare ruimte met cultuurhistorie als bindend element. Daarbij gaat het ook om het klimaat-adaptief maken van de openbare ruimte die door de voor die periode typische tuindorpachtige opzet een zeer groen karakter heeft.
Dit gebeurt vanuit het in 2021 vastgestelde beleid van Zaanstad om de openbare ruimte klimaat-adaptief te maken. De Rode Buurt fungeert hierin als pilot om dat zo te doen dat de cultuurhistorische waarden behouden blijven. De relatie tussen architectuur en openbare ruimte is namelijk een belangrijk kenmerk van deze vroeg 20ste-eeuwse buurt.
Nieuwbouw en renovatie
De Rode Buurt bestaat uit drie complexen waarbij de corporatie Parteon deels kiest voor combinatie nieuwbouw en (voor het grootste deel) renovatie. De cultuurhistorisch hoogst gewaardeerde woningen worden van binnen geïsoleerd en gerenoveerd, de 26 woningen in de centraal gelegen straat worden vervangen door 24 woningen voor gezinnen. Hierbij vindt maximale verduurzaming plaats door isolatie en voorzieningen (gasloos). De architectuur van de 24 woningen is modern, maar sterk geïnspireerd op de architectuur van dit tuindorp.
Herinrichting openbare ruimte
De herinrichting van de Rode Buurt wordt als pilot gebruikt voor oplossingen voor hittestress, waterberging en –afvoer in andere stedelijke gebieden met erfgoedwaarden. De gekozen aanpak kan elders in soortgelijke wijken worden toegepast met behoud van cultuurhistorische waarden. Ingrepen zijn het toevoegen van geveltuinen, groen in de straat, ruimte voor bomen en natuurinclusief bouwen.
Participatie en leeromgeving
Parteon stemt de vernieuwing van de buurt af met de twee actieve bewonerscommissies in de Rode Buurt. Een aantal bewoners heeft zich uitgesproken tegen de sloopplannen. Samen met de gemeente houdt Parteon de direct omwonenden op de hoogte van de voortgang. De leeromgeving beslaat een essay over de afweging en keuzes, betrokkenheid van bewoners (voor- en tegenstanders) en samenwerking met koepelorganisatie Aedes, universiteiten, een agenda klimaat-adaptieve maatregelen en een actieve uitwisseling met de RCE.
