Podcast neemt je mee naar verborgen erfgoed in Nederland
In de nieuwe podcast serie ‘Verborgen in het volle zicht’ onderzoekt Simon Heijmans (bekend van de populaire podcast Brand in het landhuis) bijzondere plekken in Nederland die je zo voorbij zou kunnen rijden, maar waar iets staat te gebeuren. Plekken met een bijzondere betekenis, want we beschouwen ze als erfgoed. Tegelijkertijd worden ze blootgesteld aan klimaatverandering, zoals droogte of hevige regenval, krimp en soms juist enorme groei. De podcast is gemaakt in opdracht van de Erfgoed Deal, een samenwerking van dertien partners die zich richt op de betekenis en de toekomst van erfgoed in een veranderend Nederland.
Nederland staat voor grote veranderingen: het regent vaker en harder, we hebben meer last van droogte en onze fossiele energiebronnen raken uitgeput. Veel steden groeien hard, maar er zijn ook gebieden waar de leegstand alleen maar toeneemt. Klimaatadaptatie en energietransitie vragen om nieuwe oplossingen zoals windturbines en zonneweiden. Bij de veranderingen die we in onze omgeving gaan zien, zoekt en financiert de Erfgoed Deal projecten waarin erfgoed een betekenisvolle en cruciale rol speelt. Nieuwe oplossingen worden bedacht met het verleden als uitgangspunt. Denk bijvoorbeeld aan het verzwaren van een dijk waarbij een historisch verdedigingswerk wordt hersteld. Of aanleg van een (nieuw!) stadspark om hittestress in de stad tegen te gaan, met gebruik van kennis over hoe we vroeger omgingen met water en waterberging.
Erfgoed, een vaste waarde in onze omgeving
Marjorie Verhoek, programmamanager Erfgoed Deal: ‘We zetten ons op verschillende manieren in om er voor te zorgen dat erfgoed een vaste waarde is in de soms weerbarstige praktijk. Gemeenten, provincies en maatschappelijke initiatiefnemers houden zich zó intensief bezig met de kwaliteit van onze leefomgeving, de klimaatopgaven en transities waar we voor staan. Wij helpen ze in deze turbulente tijden om kansen te zien als ze erfgoed daarvoor inzetten. Onze projecten zijn vaak inhoudelijk heel sterk en misschien voor een breed publiek wat technisch, dus we zoeken ook naar manieren om de verhalen achter het erfgoed te vertellen. We doen dit nu voor het eerst met een podcast, een hele leuke, nieuwe manier om het gedachtegoed van de Erfgoed Deal onder de aandacht te brengen. Je hoort de zoektocht naar het hart van onze projecten en de mensen die daar met zoveel kennis en passie aan werken. Ik geniet als ik daar naar luister, en het stemt me ook hoopvol omdat we veel van elkaar leren en de betekenis van erfgoed in een veranderend Nederland steeds zichtbaarder wordt. We zijn ontzettend benieuwd naar de reacties!’
Verborgen plekken van betekenis
Hoe worden de Erfgoed Deal projecten beleefd, door direct betrokkenen, omwonenden en specialisten? Simon Heijmans reisde door Nederland en neemt je als luisteraar mee van de Grebbedijk bij Rhenen naar Weert, Winterswijk en de Amsterdam Wetlands: ‘Er zijn zoveel plekken waar je langsrijdt en niet eens twee keer naar kijkt, maar waar zo goed over nagedacht is. Waar mensen zorgen dat het eruit ziet zoals het eruit ziet, dat het een functie heeft en dat het er zo zal blijven uitzien. Het lijkt vanzelfsprekend maar er zit een gedachte, werk en liefde achter. Dat onderzoek ik in deze podcast. Een erfgoedspecialist gaf me ook mee: het is heel makkelijk om niet na te denken en gewoon overal dijken te verhogen en windmolens neer te zetten, maar dan heb je misschien nooit meer het landschap zoals het ooit was. Terwijl je misschien ook met een kleine omweg én het erfgoed kan behouden én de klimaatadaptatie kan helpen. Als dat lukt is het te gek!’
De podcast ‘Verborgen in het volle zicht’ is gratis te beluisteren op alle podcastkanalen. (https://erfgoeddeal.podbean.com of zoek in jouw podcastapp op “Verborgen in het volle zicht”).
‘Verborgen in het volle zicht’ is een podcast van Simon Heijmans in opdracht van de Erfgoed Deal.
Muziek: Amir Vahidi
Mixage: Sam Huisman
Namens het programmabureau van de Erfgoed Deal werkten mee: Marjorie Verhoek, Merel Godrie, Edwin Raap, Marie-Helene Houben-Manders, Patricia van Ling, Willemien van de Langemheen en Jephta Dullaart.
De Erfgoed Deal projecten in deze podcast:
In een van de belangrijkste dijkverzwaringsprojecten van Nederland is een speciale rol weggelegd voor een oud verdedigingswerk: Het Hoornwerk gelegen aan de voet van de Grebbedijk.
De wijk De Pas in Winterswijk zal de komende jaren worden klaargemaakt voor de toekomst. Het is niet zomaar een wijk, De Pas is een Bloemkoolwijk. Misschien wel het jongste erfgoed van Nederland.
De gemeente Weert staat voor een aantal uitdagingen als het gaat om krimp, hittestress en klimaatadaptatie. Hun wapen in deze strijd: een stadspark op een plek met een bijzondere geschiedenis.
De bodem van Amsterdam Wetlands, een omvangrijk veenweidegebied boven Amsterdam, is steeds meer aan het inklinken en daarmee komt CO2 vrij. Om dit tegen te gaan wordt de komende jaren gekeken welke delen kunnen worden ‘vernat.’