Zes nieuwe projecten in de Erfgoed Deal
In de zesde (en vooralsnog laatste) ronde van de Erfgoed Deal zijn zes nieuwe projecten toegevoegd. In totaal doen er nu 36 projecten mee. De Erfgoed Deal ondersteunt aansprekende voorbeelden van plekken in Nederland die gaan veranderen en waar erfgoed een rol van betekenis gaat spelen.
In totaal hebben voor de huidige ronde veertien projecten een aanvraag ingediend, waarvan er zes zijn toegekend: Awa pa Kòrsou, Proeftuin Opgewekt, Greppelland Fryslân, Hart van Oosterhout, Middag-Humsterland en Rode buurt Zaanstad.
Het gaat in totaal om financiële bijdragen van het Rijk van bijna 2,4 miljoen euro. Gemeenten en provincies zetten daar bijna 4,4 miljoen tegenover. Alle toegekende projecten zijn goede voorbeelden voor de Erfgoed Deal en dienen ter inspiratie voor de plannen van toekomstige initiatiefnemers. Dit was de laatste ronde van het programma.
Voor het eerst is er binnen de Erfgoed Deal een project opgenomen uit het Caribisch deel van het Koninkrijk, dat zich richt op de zoetwatervoorziening op Curaçao.
Erfgoed Deal onmisbaar
Wederom is ruim meer aangevraagd dan beschikbaar was aan middelen. Michiel Scheffer, voorzitter van de Stuurgroep Erfgoed Deal: ‘Deze afgelopen drie jaar heeft het programma bewezen onmisbaar te zijn rondom de transitie-opgaven van klimaat, duurzaamheid en stedelijke groei en krimp. Erfgoed biedt echt kansen voor verbetering van kwaliteit van onze leefomgeving en zorgt voor draagvlak bij grote, ruimtelijke projecten.’
Over de toegekende projecten
Thema klimaatadaptatie
Awa pa Kòrsou: Water voor Curaçao
Het project ‘Awa pa Kòrsou - Water voor Curaçao’ werkt aan het herstel van de stroomgebieden van het natuurlijke- en cultuurhistorische watersysteem op Curaçao. Dit bestaat uit rooien en dammen en de daarmee samenhangende unieke monumentale ensembles en waterwerken in twee concrete projectgebieden. Daarnaast wordt er ook een Living Lab ontwikkeld, waarbij het ontsluiten en delen van kennis met én vanuit de lokale gemeenschap centraal staat. Ook is er aandacht voor klimaatbestendig waterbeheer en professionele samenwerking. Het project is aangevraagd door het monumentenfonds Curaçao.
Thema energietransitie en duurzaamheid
Proeftuin Opgewekt: aan de slag met landgoederen in Twente en West-Overijssel
De initiatiefnemers van Proeftuin Opgewekt pleiten ervoor om landgoederen niet te ontzien in het kader van de energie- en landbouwtransitie, maar juist proactief aan de slag te gaan met duurzaamheid door een aanbod te doen aan de Regionale Energie Strategie (RES) Twente en RES West-Overijssel. Dit alles met respect voor erfgoedwaarden en landschappelijke kwaliteit. Men gaat aan de slag met twee landgoederenzones: rond Enschede en in het Vechtdal. Samen met de landgoedeigenaren wordt een plan/ontwerp gemaakt voor concrete maatregelen. Het project is aangevraagd door de provincie Overijssel.
Greppelland Fryslân
Het landelijk gebied staat voor een enorme opgave de komende decennia. Het huidige model van de landbouw zal op de een of andere manier een verandering ondergaan. In het geval van Greppelland Fryslân heeft die verandering betrekking op het herstel van een oude verkavelingsstructuur: het greppelland. Dit betreft behoud en herstel van cultuurhistorische waarden in samenhang met ecologische waarden en omgevings-/en belevingswaarden. Uitvoering van het project draagt daarnaast aantoonbaar bij aan het tegengaan van CO2-uitstoot en kan als voorbeeld dienen voor andere delen van ons land. In het project is een sterke coalitie gesmeed van boeren, burgers en overheden. Het project is aangevraagd door de provincie Fryslân.
Thema stedelijke groei en krimp
Hart van Oosterhout: nieuw dorpshart in en random de Leonarduskerk
Met het project ‘Hart van Oosterhout’ investeert de gemeente Overbetuwe in de ontwikkeling van een nieuw dorpshart in en rondom de monumentale Leonarduskerk. De maatschappelijke en ruimtelijke invulling van deze nieuwe kern krijgt een passende aansluiting bij het DNA van dit dijk- en tuinbouwdorp. Daarbij grijpt het project de gelegenheid om de karakteristieken van het dorp te behouden en weer duurzaam beleefbaar te maken. Het project is aangevraagd door de gemeente Overbetuwe.
Thema kennis en dialoog
Middag-Humsterland: biodiversiteit, klimaat en circulariteit in een historisch landschap
Nationaal landschap Middag-Humsterland en het Reitdiepdal kennen landschappelijke erfgoedwaarden van (inter-)nationaal belang. Agrarisch gebruik is noodzakelijk voor het behoud van dit landschap, maar de erfgoedkwaliteiten maken moderne bedrijfsvoering ook complex. Dit project combineert opgaven voor biodiversiteit, klimaat en circulariteit met het behoud van kronkelige slotenpatronen en microreliëf in het landschap en historisch agrarisch gebruik. Het project is aangevraagd door de gemeente Westerkwartier.
Thema energietransitie en duurzaamheid
Rode buurt Zaanstad: een toekomstbestendige arbeiderswijk
Het project ‘De Rode Buurt: een toekomstbestendige arbeiderswijk’ omvat een integrale vernieuwing van een buurt met de typische kenmerken van een tuindorp. Gemeente Zaanstad en Woningcorporatie Parteon werken samen bij de verduurzaming van bestaande woningen, het realiseren van vervangende nieuwbouw en een klimaat-adaptieve herinrichting van de openbare ruimte met cultuurhistorie als bindend element. Het project is aangevraagd door de gemeente Zaanstad.