Goed boeren in het Middag-Humsterland met de Erfgoed Deal
Afgelopen vrijdag 24 januari opende in Museum Wierdenland te Ezinge de wisseltentoonstelling De Ziel van het Landschap van kunstenaar Siemen Dijkstra. Als onderdeel van deze tentoonstelling zijn ook resultaten te zien van de Erfgoed Deal Middag-Humsterland.
2500 jaar oud cultuurlandschap
Een aantal initiatiefnemers vanuit de Stichting Nationaal Landschap Middag-Humsterland en de Gebiedsraad Middag-Humsterland, ondersteund door de gemeente Westerkwartier, vroeg in 2022 een Erfgoed Deal aan. Het Middag Humsterland is een meer dan 2500 jaar oud cultuurlandschap met een kenmerkend patroon van kronkelige sloten, oude paden en cultuurland met kleinschalige percelen, subtiele hoogteverschillen, greppels en wierden. Deze kenmerken belemmeren een moderne agrarische bedrijfsvoering.
Om deze belemmeringen om te zetten in kansen voor het agrarisch bedrijf en landschap, onderzocht de Erfgoed Deal via uitvoeringspilots wat er nodig is voor boeren om het versterken van het landschap onderdeel te maken/ houden van de bedrijfsvoering. Zo onderzochten de boeren wat er nodig is om sloten op ecologische wijze te schonen. Met deze werkwijze wordt er voorzichtiger gewerkt en wordt een deel van de begroeiing niet gemaaid. Planten, dieren en insecten profiteren hiervan. Tegelijkertijd blijft de sloot zichtbaar in het landschap. Verder was het Middag-Humsterland een gebied met meer gemengde landbouw.
Boeren probeerden in een pilot uit welke akkerbouwgewassen het op de zware klei in het Middag-Humsterland goed doen, om zo het rantsoen van koeien weer (meer) zelf te verbouwen, een gezondere bodem te krijgen en meer afwisseling in het landschap te krijgen.
Uitvoeringspilots
Jens Enemark, voorzitter van de Stichting. “Zonder landbouw in Middag-Humsterland, geen cultuurlandschap. Landbouw draagt bij aan het behoud van dit landschap en dat mag vanuit de samenleving best gewaardeerd worden.”
In de tentoonstelling is te zien wat de unieke landschappelijke kenmerken zijn van het Middag-Humsterland en hoe de uitvoeringspilots kunnen bijdragen aan het versterken van landschap, waterkwaliteit en biodiversiteit. Op basis van deze pilots hebben de boeren, ondersteund door BoerenNatuur Groningen West ook een gebiedsofferte uitgebracht aan de provincie Groningen. In deze gebiedsofferte doen zij een aanbod voor het voortzetten van de activiteiten uit de pilots tegen een eerlijke vergoeding. Hieraan doen in de eerste ronde al 25 van de ca. 60 boeren uit het Middag-Humsterland mee. Andere boeren kunnen later aanhaken.
Wethouder Bert Nederveen: “Ik ben erg blij met het initiatief van onze inwoners voor deze Erfgoed Deal. Het maakt zichtbaar dat de boeren in onze gemeente erg betrokken zijn bij ons mooie landschap en hier ook concreet mee aan de slag willen als zij daarvoor de ruimte krijgen. Zo werken we samen aan een vitaal landelijk gebied en een mooi landschap.”
De tentoonstelling is tot 22 juni 2025 te zien in Museum Wierdenland te Ezinge.
