Project: Artis: Ruimte voor Water in de Stad
De negentiende-eeuwse Plantagebuurt is een van de meest urgente regenwaterknelpunten in Amsterdam. Regenwater kan niet goed wegstromen, waardoor het riool zwaar belast wordt met als gevolg dat water tegen de gevels loopt, kelders instroomt of flinke plassen op de weg blijven staan. Midden in deze wijk ligt Artis, dat juist heel veel water nodig heeft. Bij gebrek aan andere bronnen wordt dat nog vaak uit de kraan gehaald. De stad Amsterdam en Artis trekken in dit project samen op om de klimaatuitdagingen aan te pakken.
Met dit project zal op het terrein van Artis een grote waterbuffer worden aangelegd, onder het te herinrichten ‘Salmplein’ dat een nieuw openbaar stukje stad zal worden. Deze waterbuffer krijgt overtollig regenwater uit de buurt, waarmee de teruggebrachte historische watervijver voor het aquarium kan worden bewaterd.
Klimaatadaptief
De gemeente Amsterdam zal in de aankomende jaren een aantal maatregelen nemen om deze negentiende-eeuwse buurt – een beschermd stadsgezicht vanwege de vele prachtige historische panden en straten - klimaatadaptief te maken. Herinrichting van de Plantage Middenlaan tot de groene allee die het ooit was, valt hieronder. Door een koppeling te maken tussen Plantage Middenlaan en Salmplein wordt Artis in de gelegenheid gesteld om zijn kraanwatergebruik te verminderen en kan de stad overtollig water kwijt. Een win-win situatie door een publiek-private samenwerking.
Groenblauwe erfgoed
Dit project herstelt het groenblauwe erfgoed van Artis weer in ere, met haar padenstructuur, reliëf en de watertuin, die van oudsher in de zuidoostzijde van het Artispark te vinden was, ontworpen door Leonard Springer. Door het (wederom) openbaar toegankelijk maken van het toekomstige 'Salmplein' worden omwonenden en andere betrokkenen uitgenodigd om op deze locatie te leren over en genieten van de watertuin, de schaduw en het groen. Op hete dagen kunnen bewoners hier verkoeling vinden en kinderen spelen met waterelementen of pierenbaden in de vijver.
Gebiedsuitdagingen verbinden
De gemeente Amsterdam, Waternet, Waterschap Amstel, Gooi en Vecht, AMS Institute en TU Delft zullen in nauwe samenwerking de gebiedsuitdagingen van regenwateroverlast in de Plantagebuurt en regenwaterbehoefte van Artis aan elkaar verbinden. Artis heeft een enorm publieksbereik en zal dit benutten om het project onder de aandacht te brengen in de stad, maar ook ver daarbuiten. Via LIFE4Zoos, het EU-consortium voor duurzaam watermanagement in dierentuinen, heeft Artis toegezegd zich ook in te zetten voor internationale kennisdeling.
Het project is een mooi voorbeeld van publiek-private samenwerking en laat zien hoe erfgoed kan bijdragen aan het oplossen van hedendaagse vraagstukken. Dit sluit naadloos aan bij de definitie van de Erfgoed Deal, die gericht is op het inzetten van erfgoedstructuren om actuele transitieopgaven aan te pakken.